सर्वेक्षणातून असे दिसून आले आहे की जगातील एक चतुर्थांश अंध लोक भारतात राहतात. नॅशनल प्रोग्राम फॉर कंट्रोल ऑफ ब्लाइंडनेसच्या अभ्यासानुसार, देशात सुमारे 12 दशलक्ष लोक दृष्टीदोष आहेत. जगात जास्तीत जास्त 39 दशलक्ष लोक आहेत. आरोग्याप्रमाणे, वाढत्या वयाबरोबर दृष्टीही कमी होते. पण जीवनशैलीच्या काही सवयींमुळेही डोळ्यांची दृष्टी कमी होऊ शकते.
बराच वेळ स्क्रीनकडे पाहणे
जगभरात फोनचा वापर खूप वाढला आहे. त्यांचा अतिवापर होत आहे. काही लोक त्यांच्याशिवाय क्षणभरही जगू शकत नाहीत. पण जर तुम्ही तुमचा सगळा वेळ फोनवर घालवला तर अनेक प्रकारच्या शारीरिक आणि मानसिक समस्या निर्माण होतात. टीव्ही, कॉम्प्युटर, स्मार्ट फोन, टॅबलेट सतत काही ना काही पाहत रहा. पण इलेक्ट्रॉनिक गॅजेट्सच्या स्क्रीनकडे जास्त वेळ पाहिल्याने दृष्टी खराब होऊ शकते. त्यामुळे डोळ्यांवरही ताण पडतो. विशेषत: अशा मुलांमध्ये.. जे स्क्रीनवर जास्त वेळ घालवतात, निरोगी राहण्यासाठी अधिक शारीरिक हालचाली करतात. तसेच नियमित व्यायाम करा. मुलांना दीर्घकाळ स्क्रीन पाहण्यापासून प्रतिबंधित करा.
धूम्रपान
धूम्रपानामुळे आपल्या आरोग्याला कधीही भरून न येणारे नुकसान होते. या धुम्रपानामुळे फुफ्फुस आणि हृदयाचे आरोग्य बिघडते. त्यामुळे डोळ्यांचेही नुकसान होते. धूम्रपानामुळे वय-संबंधित मॅक्युलर डिजनरेशन, मोतीबिंदू आणि ऑप्टिक नर्व्हचे नुकसान यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात. या सर्व समस्यांमुळे दृष्टी कमी होते. कर्करोगाव्यतिरिक्त, 50 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या प्रौढांमध्ये देखील दृष्टी जाते.
इतर आरोग्य स्थिती नियंत्रित न करणे
मधुमेह, उच्च रक्तदाब, थायरॉईड आणि लठ्ठपणा यासारख्या दीर्घकालीन आरोग्य समस्यांकडे लक्ष न दिल्यास अनेक आरोग्य समस्यांचा धोका असतो. विशेषत: जर ते नियंत्रणात ठेवले नाही तर तुमची दृष्टी हळूहळू कमी होऊ लागते. रक्तदाब नियंत्रणात न ठेवल्यास रेटिनल मायक्रोव्हस्कुलर गुंतागुंत वाढू शकते. हायपरटेन्सिव्ह रेटिनोपॅथीची लक्षणे 40 वर्षे आणि त्याहून अधिक वयाच्या लोकांमध्ये सर्वात सामान्य आहेत.
पुरेशी झोप न लागणे, व्यायामाचा अभाव
पुरेशी झोप न मिळाल्याने डोळे कोरडे होऊ शकतात. तसेच डोळे लाल होतात. डोळ्यांच्या आजूबाजूला काळी वर्तुळेही तयार होतात, याशिवाय डोळ्यांमध्ये वेदनाही होतात. विशेषत: यामुळे दृष्टी कमी होते. झोपेच्या कमतरतेमुळे शरीरात हार्मोनल आणि न्यूरोनल बदलांसारखे शारीरिक बदल होतात. या बदलांमुळे दृष्टी कमी होऊ शकते. घरात राहणे आणि शारीरिक हालचाली न केल्यानेही दृष्टी कमजोर होते. कमी दृष्टी अनुवांशिक आहे. तथापि, संशोधकांना असे आढळून आले की ज्या मुलांनी दररोज घरामध्ये जास्त वेळ घालवला त्यांची दृष्टी दररोज बाहेर जास्त वेळ घालवणाऱ्या मुलांपेक्षा कमी होती.
हायड्रेटेड राहत नाही
आपल्या पेशी, अवयव आणि ऊतींसाठी, शरीराचे तापमान आणि इतर चयापचय कार्यांचे नियमन करण्यासाठी पाणी आवश्यक आहे. आपल्या डोळ्यांतून येणारे अश्रूही आपले डोळे ओले ठेवण्यास मदत करतात. धूळ, घाण, अशुद्धता आणि वातावरणातील इतर कण आपल्या डोळ्यांत जाणे अत्यंत स्वाभाविक आहे. पण डोळ्यांमध्ये ओलावा नसल्यास डोळे कोरडे किंवा लाल होण्याची किंवा डोळ्यांना सूज येण्याची शक्यता असते. त्यामुळे आपल्या शरीराला दररोज आवश्यक असलेले पाणी आपण घेतले पाहिजे. शरीराला नेहमी हायड्रेट ठेवा.
दृष्टी वाढवण्यासाठी टिप्स
गडद हिरव्या भाज्या आणि मासे यासारखे पौष्टिक-दाट पदार्थ खा. ओमेगा-३ फॅटी ऍसिडस्, ल्युटीन आणि झेक्सॅन्थिन समृध्द आहार घेतल्याने वय-संबंधित मॅक्युलर डिजेनेरेशन (AMD) होण्याचा धोका कमी होऊ शकतो.
निरोगी वजन राखण्यासाठी योजना बनवा. यासाठी नियमित व्यायाम करा. व्यायामामुळे लठ्ठपणा, उच्च रक्तदाब आणि कोलेस्ट्रॉल नियंत्रित राहण्यास मदत होते. दृष्टीही वाढते. डोळ्यांचे आरोग्य चांगले राहते.
तुमच्या कुटुंबातील कोणाला दृष्टी समस्या आहे का ते शोधा. एएमडी, काचबिंदू, डायबेटिक रेटिनोपॅथी, रेटिनल समस्या या सर्व अनुवांशिक आहेत.
सूर्याचे अल्ट्राव्हायोलेट किरण केवळ आपल्या त्वचेसाठीच नाही तर डोळ्यांसाठीही हानिकारक असतात. त्यामुळे बाहेर जाताना 100 टक्के UV शोषण किंवा UVA आणि UVB संरक्षण असलेले सनग्लासेस घाला.
सूचना: वरील लेखातील माहिती हि संशोधकांनी केलेल्या वैद्यकीय संशोधनावर आधारित असून ती इंटरनेटवर उपलब्ध आहे, त्यामुळे केलेल्या दाव्यांचा ‘nponlinenews.com’ चा काहीही संबंध नाही. कोणताही वैद्यकीय उपचार करण्यापूर्वी आरोग्यतज्ज्ञांचा व डॉक्टरांचा सल्ला घेणे खूपच आवश्यक आहे.