उत्तराखंडच्या दुर्गम डोंगराळ भागात, शेतकरी वन्य प्राण्यांमुळे खूप त्रासले आहेत आणि लोक शेती सोडून मैदानी प्रदेशात काम आणि नोकरीच्या शोधात स्थलांतर करत आहेत. या भागात जनावरे शेतकऱ्यांच्या फळभाज्यांचे नुकसान करत आहेत.
त्यामुळे त्यांच्या शेतीचे मोठे नुकसान होत आहे. हे रोखण्यासाठी संयमाची गरज आहे जी नवीन पिढीमध्ये फारच कमी आहे पण काय करावे हे अनुभवावरून कळते.
मनात जिद्द असेल तर वयोमर्यादा नसते असे म्हणतात. आपण कठोर परिश्रम केल्यास आपण प्रत्येक ध्येय साध्य करू शकता. असेच एक उदाहरण नैनिताल येथील रहिवासी सगत सिंग यांनी दिले, ज्यांना ‘किवी मॅन’ म्हणूनही ओळखले जाते.
शेतकऱ्यांना स्वावलंबी बनवून त्यांचे उत्पन्न वाढवण्याचा निर्धार त्यांनी केला आहे. 88 वर्षीय सगत सिंह यांनी आपल्या गावातील प्रत्येक शेतकऱ्याला जनावरांपासून वाचवण्याचा निर्णय घेतला, त्यासाठी त्यांनी एक अनोखा उपाय शोधला.
ज्या फळाची लागवड शेतकर्‍यांसाठी हानीकारक नाही अशा फळाची लागवड करण्याचा त्यांनी विचार केला. सगत सिंग यांनी किवी शेती सुरू केली आणि त्यांच्या उत्साहाने एक नवीन यशोगाथा लिहिली. आणि किवी मॅन म्हणून प्रसिद्ध झाले.
किवी एक असे फळ आहे जे कोणत्याही प्राणी किंवा पक्ष्याला खायला आवडत नाही. प्रत्येक शेतकऱ्याने 2 किवी रोपे लावली पाहिजेत असे सगत सिंग यांचे उद्दिष्ट आहे.
निगलत गावातील सगत सिंग यांच्या मेहनतीमुळे लोक त्यांना ‘किवी मॅन’ या नावाने ओळखतात. शेतीच्या या कामात ते आणि इतर शेतकरीही सहभागी होत आहेत. किवीच्या लागवडीतून येथील शेतकऱ्यांना 2 ते 3 लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळत आहे.
तसे, किवी हे न्यूझीलंडचे फळ आहे आणि ते वाढवण्यासाठी 15 हजार फूट उंचीची आवश्यकता आहे. उत्तराखंडच्या पायथ्याशी परिस्थिती सारखीच आहे आणि त्या ठिकाणी दंव आणि थंड हवामान असेल तेव्हाच या फळाची लागवड करता येते.
या किवी फळाची खास प्रजाती “तोमारी हॉवर्ड” ची खास गोष्ट म्हणजे लंगूर माकडे किंवा इतर कोणतेही प्राणी हे फळ खात नाहीत किंवा पक्षी या फळाला इजा करत नाहीत.
ऑक्टोबर ते डिसेंबर असे तीन महिने तयार होणाऱ्या या किवी पिकाच्या साठवणुकीची कोणतीही अडचण येत नाही. किवी 2 ते 3 महिने व्यवस्थित साठवता येते.