शरीरातील पोषक तत्वांच्या कमतरतेवर मात करण्यासाठी भाज्या हा सर्वात आरोग्यदायी पर्याय मानला जातो. तथापि, कच्च्या किंवा शिजवलेल्या भाज्या अधिक फायदेशीर आहेत की नाही हा नेहमीच वादाचा मुद्दा राहिला आहे. बहुतेक भाज्या शिजवून खातात. यासोबतच काही भाज्या अशा आहेत ज्या सलाडच्या रूपात वापरल्या जातात म्हणजेच कच्च्या खाल्ल्या जातात. काहींच्या मते, भाजीपाला शिजवणे हा त्यांच्यातील पोषक घटक मिळवण्याचा उत्तम मार्ग आहे. काहींच्या मते कच्च्या भाज्या खाणे आरोग्यासाठी अधिक फायदेशीर आहे.
अनेक अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की कच्च्या ऐवजी शिजवलेल्या भाज्या खाल्ल्याने तुमचे आवश्यक पोषक तत्वांचे सेवन वाढते. एवढेच नाही तर भाज्यांची चवही पूर्वीपेक्षा चांगली होते. संशोधकांचे म्हणणे आहे की भाज्या शिजवण्यासाठी वाफाळणे आणि तळणे हे चांगले पर्याय आहेत. त्याच वेळी, काही अभ्यास हे देखील दर्शवतात की आपण ज्या पद्धतीने शिजवतो त्याचा परिणाम भाज्यांच्या पौष्टिक सामग्रीवर होतो. संशोधकांना असे आढळून आले की ब्रोकोली तळणे, मायक्रोवेव्हिंग करणे आणि उकळणे यामुळे क्लोरोफिल, विद्राव्य प्रथिने, साखर आणि व्हिटॅमिन सीचे प्रमाण कमी होते. ब्रोकोली वाफाळल्याने असे परिणाम होत नाहीत.
‘या’ भाज्या शिजल्यानंतर पौष्टिक होतात
1. पालक
पालेभाज्या पालकामध्ये भरपूर पोषक असतात. ही भाजी शिजवल्याने जास्त कॅल्शियम आणि लोह मिळू शकते. कारण पालकमध्ये ऑक्सॅलिक अॅसिड असते, जे लोह आणि कॅल्शियमचे शोषण रोखते. पण बहुतांश पोषकतत्त्वे भाज्या शिजवल्यानंतर मिळवता येतात.
2. टोमॅटो
बॅस्टायर युनिव्हर्सिटीच्या पोषण आणि व्यायाम विज्ञान विभागानुसार, पिकलेले टोमॅटो खाल्ल्याने त्यातील व्हिटॅमिन सीचे प्रमाण कमी होते. जर्नल ऑफ अॅग्रिकल्चरल अँड फूड केमिस्ट्रीमध्ये प्रकाशित झालेल्या 2002 च्या अभ्यासात असे आढळून आले की पिकलेल्या टोमॅटोमध्ये कच्च्या टोमॅटोपेक्षा लाइकोपीनची पातळी लक्षणीयरीत्या जास्त असते.
3. मशरूम
मशरूममध्ये भरपूर प्रमाणात अँटीऑक्सिडंट असतात. कच्च्या मशरूमपेक्षा शिजवलेल्या मशरूममध्ये पोटॅशियम, नियासिन आणि झिंकचे प्रमाण जास्त असते.
4. गाजर
गाजरांमध्ये कॅरोटीनॉइड बीटा-कॅरोटीन भरपूर प्रमाणात असते, ज्याचे शरीर व्हिटॅमिन ए मध्ये रूपांतरित करते. हाडांच्या विकासात, दृष्टी सुधारण्यात आणि रोगप्रतिकारक शक्ती चांगल्या स्थितीत ठेवण्यासाठी हे महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
सूचना: वरील लेखातील माहिती हि संशोधकांनी केलेल्या वैद्यकीय संशोधनावर आधारित असून ती इंटरनेटवर उपलब्ध आहे, त्यामुळे केलेल्या दाव्यांचा ‘nponlinenews.com’ चा काहीही संबंध नाही. कोणताही वैद्यकीय उपचार करण्यापूर्वी आरोग्यतज्ज्ञांचा व डॉक्टरांचा सल्ला घेणे खूपच आवश्यक आहे.